توسعه مهارتهای نگارش دانشگاهی و آگاهی از ژانر رشته تخصصی

در مقطع تحصیلات تکمیلی مهارت نگارش در موفقیت افراد نقش کلیدی دارد چرا که حضور و قدرت افراد در جوامع گفتمانی از طریق نگارش آنها نشان داده می شود. اما در کشور ایران بسیاری از دانشجویان و اساتید با مشکل نگارش مواجه هستند. این مطالعه کیفی حاصل یک مطالعه موردی بر روی دو نمونه از دانشجویان کارشناسی ارشد رشته روابط بین الملل دانشگاه تربیت مدرس می باشد. در این پژوهش محققین تلاش کردند تا با بررسی فرایندهای فکری این دو نمونه چگونگی توسعه مهارتهای نگارش و نیز آگاهی از ژانر رشته تخصصی را بررسی و گزارش کنند. بدین منظور دو نمونه مطالعاتی به مدت 18 ماه تحت آموزش و بررسی قرار گرفتند. در این مدت یکی از محققین شخصا کلاسهای منظم آموزشی جهت تقویت مهارت های نگارش دانشگاهی با شرکت کنندگان برگزار کرد. آموزش های ارائه شده به چهار فاز تقسیم شد و در این مدت فرایند تکامل مهارتهای نگارشی از طریق تکنیکهای تحقیق کیفی بررسی شده و نیز فرایند توسعه آگاهی از ژانر تخصصی در فاز اول تا سوم این کار به روش قوم نگارانه و تفسیری و در فاز چهارم به روش تحلیلی و با استفاده از چارچوب نظری مدل "تعامل" هایلند (2005) مورد مطالعه قرار گرفت. چندین مصاحبه و جلسات یادآوری فرایند فکری، یادداشت برداری های میدانی و بررسی اسناد جهت جمع آوری داده ها انجام شد. طبق تعریف ارائه شده از سطوح مهارتی توسط سازمان آیلتس، شرکت کنندگان در این مطالعه از سطح نگارشی کاربر محدود (نمره 4) تا سطح کاربر خوب (نمره 7) پیشرفت کردند. نتیجه بررسی فرایند تکامل مهارتهای نگارشی در قالب یه تئوری زمینه ای به نام سایش تدریجی وغیرخطی اشتباهات ارائه شد و نتیجه بررسی مراحل تکامل آگاهی شرکت کنندگان از ژانر تخصصی رشته خود در قالب یک مدل ارائه گردید که این مدل با ارائه شواهد پژوهشی از تحقیقات پیشین تشریح شد. این مطالعه می تواند چشم انداز بسیار روشنی جهت برنامه ریزی برای دوره های آموزشی مهارت های نگارش تخصصی و دانشگاهی باشد.